Γράφει ο Γιάννης Μοσχόπουλος
Ν. ΚΑΣΟΜΟΥΛΗΣ: «[…] Με δυό πολεμικά βρίκια Ψαριανά και με όσους στρατιώτας πάλιν εδυνήθην να κάμω […] εις τας 22 εφθάσαμεν […] το εσπέρας εις Ελευθεροχώρι.
Οι πολιτάρχαι [υπαρχηγοί] του καπετάν Διαμαντή Ντίτζιας, Μήτζιος και Λιάκος [ή Λιακόπουλος, στην ομάδα του οποίου αγωνιζόταν και ο Ζήσης Γηδιώτης] περιέρχονταν εις τα χωριά, και που και που ανταμώνονταν με τους πολιτάρχας Τούρκους δερβεναγάδες […] Και ιδού η αρχή της επαναστάσεως ημών, την 8ην Μαρτίου 1822, ημέρα Σάββατο. Ξεκινήσαντες όλοι έως 150 τον ανήφορον, απαντήσαμεν τον Διαμαντήν με άλλους τόσους καταιβαίνοντα προς ημάς. […] Οι χωριάται άλλοι φαμελικώς και με τα ζώα των ετραβούντο προς ημάς, άλλοι προς τους Τούρκους. […] κι αμέσως κινήθημεν κατά του Κολινδρού. Ο Διαμαντής [ή Καλτέκης] έδωσεν οδηγίας εις τον Λιάκον και Μήτζιον, εις του κάμπου τα χωριά προς τον Πόρον [Καράβι ή Νησελίου;], άμα ακούσουν το ντουφέκι, να βάλουν φωτιά και να προκαταλάβουν και τον πόρον του ποταμού έως ότου φθάσουν οι Συραίοι [από την Κόκκοβα] εις τους οποίους εμπιστεύθη η θέσις αύτη. […] και ενώ το ντουφέκι δούλευεν παντού […] Ο Μήτζιος και Λιάκος πολιτάρχαι αμέσως έβαλαν φωτιά εις του κάμπου τα χωριά [τσιφλίκια Μελικοχωρίων] όλα, ώστε η φλόγα ανέβη εις τους ουρανούς και προκατάλαβαν τον πόρον <του ποταμού>.
Τρείς-τέσσαρες ημέραις απέρασαν όλον με ακροβολισμούς. Την πέμπτην είδαμεν τα πλοία, τα οποία έφεραν τον Σάλαν. Προς το εσπέρας άραξαν και [αυτά] τα δύο εις τον λιμένα [Ελευθεροχωρίου] […]».
Θ. ΚΑΪΡΗΣ: «[…] Την 11ην είδομεν τελευταίον τον μεγαλοπρεπή Όλυμπον. Την 12ην είδομεν και τα φλόγας των χωρίων Ελευθεροχωρίου κ.λ. και τα οποία έγειναν παρανάλωμα πυρός εξ επιταγής του στρατηγού Διαμαντή και να κινηθώσιν οι εγχώριοι εις επανάστασιν, και δια να μην ευρίσκωσιν οι Τούρκοι καταφυγήν. Την 13ην Μαρτίου περί 2ην ώραν της ημέρας εφθάσαμεν εις τον λιμένα του Ελευθεροχωρίου […] Την 14ην εφθάσαμεν εις Κασταναίαν, όπου εύρομεν τον γενναίον Διαμαντή πολιορκούντα με 300 άνδρας το Κολεντρόν χωρίον χριστιανικόν […]».-
Γιάννης Δ. Μοσχόπουλος 08.03.2022/ [email protected] / 6977336818
Αφήστε μια απάντηση