Ρετρό ιστορίες: Όταν κάποτε στην Αλεξάνδρεια υπήρχε το Γυμνάσιο του Γιώργου ΨΥΧΟΥΛΑ

Στην ιστορία της Αλεξάνδρειας από την δεκαετία του 1950 συμπεριλαμβάνεται το Ιδιωτικό Γυμνάσιο του Γιώργου ΨΥΧΟΥΛΑ.

Γυμναστικές επιδείξεις που έγιναν για πρώτη φορά στην πόλη, θεατρικές παραστάσεις, πενθήμερες εκδρομές αλλά κυρίως δικαίωμα και ευκαιρία για μάθηση σε πλήθος μαθητών. 

Το Γυμνάσιο του Γιώργου ΨΥΧΟΥΛΑ ξεκίνησε τη λειτουργία του στην πόλη της Αλεξάνδρειας το σχολικό έτος 1950-1951. Το πρώτο διδακτήριο βρισκόταν στο σπίτι του Αντώνη Οικονομόπουλου σε στενό της οδού Αγίου Δημητρίου.

Το Γυμνάσιο Γιδά το 1950 με τον Γιώργο Ψυχούλα, τους καθηγητές του σχολείου και τους μαθητές

Η μπροστινή όψη του κτιρίου σήμερα

Το σπίτι του Αντώνη Οικονομόπουλου σήμερα από άλλη γωνία

Την επόμενη χρονιά σαν διδακτήριο λειτουργεί και το σπίτι του Θωμά Φυσέκα απέναντι από το ξενοδοχείο Δωδώνη.

Το σπίτι του Θωμά Φυσέκα σήμερα

Την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου του 1952 στις 17:30 έγιναν τα εγκαίνια του Ιδιωτικού Γυμνασίου του Γιώργου ΨΥΧΟΥΛΑ σε ιδιόκτητο πλέον χώρο στην Παναγή Τσαλδάρη.

Το Ιδιωτικό Γυμνάσιο του Γιώργου ΨΥΧΟΥΛΑ το 1953

Ο χώρος σήμερα όπου στεγάζονται η Φιλαρμονική και η Χορωδία του δήμου Αλεξάνδρειας

Δέκα χρόνια αργότερα ο Γιώργο ΨΥΧΟΥΛΑΣ ιδρύει με τον Νίκο Ατματζίδη στην Θεσσαλονίκη την τεχνική σχολή «Δημόκριτος» με 6.500 μαθητές και 250 άτομα προσωπικό.

Ο Γιώργος Ψυχούλας γεννήθηκε στο Νεοχώρι του δήμου Αρναίας Χαλκιδικής. Πήγε δημοτικό στο χωριό του και στη συνέχεια για δύο χρόνια στο Γυμνάσιο Αρναίας. Η έλλειψη οικοτροφείου στην περιοχή, αναγκάζει τους γονείς του να τον στείλουν για σπουδές στο μοναστήρι της Αγίας Αναστασίας έξω από τη Θεσσαλονίκη. Εκείνη την εποχή το συγκεκριμένο μοναστήρι έπαιρνε μόνο τους άριστους μαθητές που περνούσαν από εξετάσεις για να μπορέσουν να φοιτήσουν εκεί. Όταν αποφοίτησε από το μοναστήρι κατέβηκε στη Θεσσαλονίκη μαζί με τον αδερφό του Μιχάλη για να σπουδάσει στο ΑΠΘ όπου εισήχθη με την πρώτη. Τα καλοκαίρια στο χωριό του αλλά και στη γύρω περιοχή μάζευε τους μικρούς μαθητές οι οποίοι ήθελαν να εισαχθούν στο Γυμνάσιο και τα έκανε φροντιστήριο με την ύλη του σχολείου τους. Δεν πληρωνόταν και οι γονείς των παιδιών που δίδασκε του έδιναν σιτάρι και λάδι. Μεγάλη του επιθυμία ήταν τα παιδιά αυτά να σπουδάσουν. Έτσι γεννήθηκε η αγάπη του για την διδασκαλία.

Όταν τελείωσε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο, εργάστηκε για τρία χρόνια στο Γαλλικό κολέγιο “Δελασάλ”.

Εκεί σκέφτηκε να κάνει το δικό του σχολείο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η σύζυγός του κυρία Μαίρη Ψυχούλα, πήρε τον χάρτη και έψαξε τις περιοχές κοντά στη Θεσσαλονίκη οι οποίες έχουν ανάγκη μάθησης και γύρω να υπάρχουν αρκετά χωριά με εύκολη πρόσβαση προς το κέντρο. Έτσι βρήκε τον Γιδά. Επί δημάρχου Δημήτριου Βετσόπουλου δημιούργησε το πρώτο διδακτήριο στο σπίτι του Αντώνη Οικονομόπουλου. Μοίρασε φυλλάδια και ξεκίνησε το σχολείο.

Τις Κυριακές μετά την εκκλησία, ο Γιώργος Ψυχούλας γυρνούσε στα χωριά και επισκεπτόταν τους γονείς των μαθητών για να τους ενημερώσει για την πρόοδό τους. Όταν τον ρωτούσε η σύζυγός του γιατί το κάνει, της απαντούσε πως οι γονείς των μαθητών είναι απασχολημένοι με αγροτικές εργασίες και δεν προλάβαιναν να επισκεφτούν το σχολείο για να μάθουν σχετικά με τα παιδιά τους. Ήθελε να ενημερώσει έναν έναν τους γονείς των μαθητών για την πρόοδο και την εξέλιξή τους.

Την εποχή εκείνη τα κορίτσια επιθυμούσαν να σπουδάσουν αλλά όλα τα διδακτήρια ήταν μακριά από την Αλεξάνδρεια και οι γονείς δεν επέτρεπαν την μετακίνηση. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η κυρία Ψυχούλα, μέχρι σήμερα πολλές γυναίκες της λένε ακόμα πως αν δεν ήταν η σχολή του Γιώργου Ψυχούλα, δεν θα είχαν τη δυνατότητα σπουδών και εξέλιξης.

Οι μαθητές γινόταν όλο και περισσότεροι. Ο κ. Ψυχούλας νοίκιασε και άλλον χώρο τόσο για το διδακτήριο όσο και για τα φροντιστήρια το καλοκαίρι τα οποία γινόταν στο σπίτι του Θωμά Φυσέκα. Στη συνέχεια η ανάγκη του χώρου οδήγησε τον Γιώργο Ψυχούλα στο να αγοράσει ιδιόκτητο χώρο στην οδό Παναγή Τσαλδάρη, τρία σχεδόν χρόνια αργότερα, όπου σήμερα στεγάζονται η Φιλαρμονική και η Χορωδία του δήμου Αλεξάνδρειας. Ο δήμαρχος Ιωάννης Πετρίδης παραχώρησε με αμοιβή δρόμο τριών περίπου μέτρων για να υπάρχει πρόσβαση στο σχολείο από την οδό Θεσσαλονίκης – Βέροιας.

Στις δράσεις του σχολείου του ο Γιώργος Ψυχούλας σκηνοθετούσε ο ίδιος και παρουσίαζε μαζί με τους μαθητές θεατρικά έργα για την 25η Μαρτίου και την 28η Οκτωβρίου, κάτι που ήταν πρωτοποριακό για την εποχή. Οι μαθητές πήγαιναν πενταήμερες εκδρομές σε διάφορα μέρη της Ελλάδος, συμμετείχαν σε σχολικούς αγώνες και αθλητικές δραστηριότητες.

Εκδρομή στους Δελφούς

Κάποια ονόματα καθηγητών που πέρασαν από το σχολείο είναι: Αλίκη Γκιουρτζή και Γιώργος Ιωάννου (ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές και πεζογράφους της χώρας μας).

Ο Γιώργος Ψυχούλας γνωρίστηκε με την Μαίρη Σαββοπούλου την οποία παντρεύτηκε το 1955 και έκαναν μαζί δύο παιδιά τον Δημήτρη και τον Μάκη.

Ο Γιώργος Ψυχούλας και η σύζυγός του Μαίρη

Εκδρομή στην Ακρόπολη

Ημερήσια εκδρομή στο Βρυσάκι: Από αριστερά η Ασπασία Δούρα, η καθηγήτρια Μουρούζη και η Άννα Παπουλίδου – Στάμου

Οι απόφοιτοι του σχολικού έτους 1959-1960

Οι απόφοιτοι του σχολικού έτους 1959-1960

Εκδρομή στη Λάρισα το 1959

Εκπαιδευτική εκδρομή στη Δράμα

Καθηγητές του σχολείου

Ο φιλόλογος του σχολείου Γιώργος Ιωάννου ένας από τους σημαντικότερους νεοέλληνες πεζογράφους, συγγραφέας και ποιητής

Παρέλαση στην Αλεξάνδρεια

Πενθήμερη εκδρομή στην Κέρκυρα το 1960

Πενθήμερη εκδρομή στην Κέρκυρα. Στάση στο Μέτσοβο. Δεξιά η Γεωργία Τασιανοπούλου και αριστερά η Ειρήνη Μπινιόλα

Παρέλαση στην Αλεξάνδρεια. Σημαιοφόρος Μουταφιδης και παραστατρια η Τασιανοπούλου

Σχολική εκδήλωση

Ο Γιώργος Ψυχούλας με καθηγητές και μαθητές του σχολικού έτους 1950-1951

Τρεις συμμαθήτριες έξω από το Ιδιωτικό Γυμνάσιο του Γιώργου ΨΥΧΟΥΛΑ

Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να εκφράσουμε τις ιδιαίτερες ευχαριστίες μας στην κυρία Μαίρη Ψυχούλα, σύζυγο του ιδρυτή του Ιδιωτικού Γυμνασίου, κυρίου Γεώργιου Ψυχούλα, για τις πληροφορίες μας παραχώρησε. Η απλότητα, η ευγένεια και η υπομονή της στάθηκαν αρωγός στην προσπάθεια να ολοκληρώσουμε το συντακτικό μας άρθρο και να αποτυπώσουμε στις παραπάνω γραμμές την ιστορία του σχολείου.

Παράλληλα, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε και τον κύριο Μάκη Ψυχούλα για το φωτογραφικό υλικό που μας παραχώρησε ώστε να αποτυπωθεί η ιστορία σε εικόνες. Χωρίς την αμέριστη βοήθεια της οικογένειας Ψυχούλα, μια από τις πιο παραγωγικές ιστορίες της περιοχής μας δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί στο άρθρο μας.

Επίσης, η βοήθεια του λαογράφου Γιώργου Ντελιοπουλου και η παραχώρηση των δικαιωμάτων ανάκτησης υλικού από το βιβλίο του στάθηκαν ιδιαίτερα σημαντικές στο αρθρογραφικό μας έργο για την ανάδειξη του πρώτου Ιδιωτικού Γυμνασίου της Αλεξάνδρειας Ημαθίας.

Τέλος, το προσωπικό αρχείο του Αβραάμ Κατιρτζή που μας παραδόθηκε από το γιο του Ιωάννη Κατιρτζή και το αρχείο του Γεώργιου Μιχαλάκη που μας παραδόθηκε από τον γιο του Δημήτρη Μιχαλάκη δίνουν στο άρθρο τη ζωντάνια εκείνης της εποχής.

Η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Όποιος επιθυμεί να μοιραστεί κάποια ανάμνηση της εποχής εκείνης, μπορεί να την γράψει στα σχόλια κάτω από το άρθρο μας.

Ρεπορτάζ:

Γιώργος Θεοδωρίδης