Ιερά Αγρυπνία επί τη εορτή της Οσίας Σοφίας της Κλεισούρας στην Ι. Μ. Παναγίας Δοβρά στη Βέροια

Ο Σεβασμιώτατος μεταξύ άλλων ανέφερε στο κήρυγμα του: «Νάρδε εὐωδέστατε, Σοφία, ἁπλό­­τη­τος, ταπεινώσεως καί νή­ψεως, πάντας εὐωδίασας».

Λίγες ἡμέρες μετά τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων, τῶν ἁγίων ἐκεί­νων ἀνδρῶν καί γυναικῶν, πού ἔσπευσαν νά  ἀλείψουν μέ βαρύτι­μα ἀρώ­μα­τα τό νεκρό σῶμα τοῦ ἀγαπημένου διδασκάλου τους, ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ μιά με­γά­­λη ὁσιακή μορφή, μία ἁγία τῆς ἐπο­χῆς μας, πού ἔζησε στή μονή τῆς Ὑπε­ραγίας Θεοτόκου τῆς Κλει­­σού­ρας, ὅπου ἐγκαταβίωσε ὑπα­­­κούο­ντας στήν κλήση πού τῆς ἀπηύ­θυνε ἡ Κυρία Θεοτόκος, ὅταν ἔφθα­σε πρόσφυγας μα­ζί μέ χιλιά­δες ἄλλους ἀπό τήν πα­τρίδα της, τόν Πόντο, στή Μακε­δο­νία.

Ἦταν φτωχή, ἄσημη καί ταλαι­πω­­ρημένη ἀπό τίς δύσκολες συν­θῆ­­κες τῆς ζωῆς της καί δέν εἶχε οὔτε τά μέσα οὔτε τή δυνατότητα νά προσφέρει στόν Χριστό τά ἀρώ­­ματα πού τοῦ προσέφεραν ὁ Ἰω­σήφ καί ὁ Νικόδημος ἤ οἱ μυρο­φό­ρες γυναῖκες.

Ἄν ἐκεῖνοι ὅμως προσέφεραν τά πολύτιμα μύρα τους στόν νεκρό δι­­δάσκαλό τους, ἡ ὁσία Σοφία ἔφε­ρε «τήν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματί» της, ὥστε μέσα ἀπό τό σῶ­μα της φανερώθηκε, κατά τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦ­λο, ἡ ζωή τοῦ Ἰησοῦ.

Τά δικά της μύρα ἦταν ἡ ἁπλό­της, ἡ ταπείνωση καί ἡ νήψη, ὅπως ψάλλει ὁ ὑμνογράφος της, πού τήν ἔκαναν νά εὐωδιάζει ὄχι μόνο μεταξύ τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Διότι ἡ ἁπλότητα εἶναι ἡ ἀρετή πού κάνει τόν ἄνθρωπο ἀνεπιτή­δευ­το καί κα­­θαρό στήν ψυχή, προ­σηνῆ στούς ἀδελφούς του, ἕτοι­μο νά γίνει «τοῖς πᾶσι τά πάντα», καί κατά συνέπεια εὐάρε­στο στόν Θεό. Καί ἡ ὁσία Σοφία διακρινόταν σέ ὅλη της τή ζωή γιά τήν ἁπλό­τητά της, καί ἄς εἶχε ἀξιωθεῖ νά δεῖ οὐ­ράνιες ὀπτασίες, νά συνο­μιλεῖ μέ τούς ἁγίους καί τήν Κυρία Θεο­τό­κο. Εἶχε τήν ἁπλότητα τοῦ μι­κροῦ παιδιοῦ πού προσφέρει ὅ,τι ἔχει μέ ἀγάπη καί ἀνιδιοτέλεια στούς γύ­ρω του. Εἶχε τήν ἁπλότη­τα ὄχι μό­νο στήν ἀμφίεση καί τήν ἀναστρο­φή της ἀλλά καί στήν ψυχή. Καί αὐτή ἀποτελοῦσε τό θεμέ­λιο τῆς ταπεινώσεώς της, τῆς δεύ­τε­ρης με­γάλης ἀρετῆς ἡ ὁποία τήν διέ­κρινε.

Ἁπλότης καί ταπείνωση ὅμως εἶναι οἱ δύο στύλοι τῆς νήψεως, διότι νή­ψη εἶναι ἡ καθαρότης τῆς καρδίας καί κατ᾽ ἐπέκταση ἡ καρ­δια­κή ἡσυ­­­χία, τήν ὁποία δέν μπο­ρεῖ νά ἔχει κανείς, ἐάν ἡ καρ­δία του εἶναι γεμάτη ἀπό ὑψηλοφρο­σύ­νη καί ὑπερηφάνεια καί στερεῖ­ται τή χά­ρη τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἐπι­­βλέπει μό­νο ἐπί τούς ταπεινούς καί ἀπο­κα­λύπτεται στούς καθα­ρούς τῇ καρδίᾳ.

Καί ὅποιος ἔχει τή νήψη, διδά­σκει ὁ ὅσιος Ἡσύχιος ὁ πρεσβύ­τε­ρος, αὐτή γίνεται ὁδηγός του στή σωστή καί θεάρεστη ζωή, κινεῖ τήν ψυχή του πρός τήν ἀπόκτηση ὅλων τῶν ἀρε­τῶν καί τόν συνο­δεύει μέχρι τήν τε­λείωση.

Σ᾽ αὐτήν ἔφθασε μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ ἀλλά καί μέ τόν διαρκῆ καί ἐπί­πο­νο πνευματικό της ἀγώνα ἡ ὁσία Σοφία, ὥστε νά μπορεῖ νά προσ­­φέρει στόν Χριστό ἀντί μύ­ρων ὑλικῶν «ὀσμή εὐωδίας πνευ­ματικῆς», τήν εὐωδία τῶν θείων ἀρε­τῶν, ἡ ὁποία εἶναι ἀνώτερη ἀπό κάθε ἄλλη κοσμική εὐωδία, διότι εἶναι διαρκής καί ἀνεξάλει­πτη καί συνοδεύει τόν ἄνθρωπο τόσο στήν ἐπί γῆς ζωή του ὅσο καί μετά τήν κοίμησή του.

Καί αὐτό ἀποδείχθηκε περίτρανα κατά τήν ἀνακομιδή τῶν ἱερῶν λει­­­ψάνων τῆς ὁσίας Σοφίας, τά ὁποῖα πλημμύρισαν μέ τήν ἄρρητη εὐωδία τῆς θείας χάριτος ὄχι μόνο τόν τόπο στόν ὁποῖο εὑρίσκεται ὁ τάφος της ἀλλά καί ὁλόκληρη τήν Ἱερά Μονή της.

Ἀναγνωρίζοντας αὐτό τό ὑπερ­κό­­σμιο γεγονός ἡ Ἐκκλη­σία μας ψάλλει πρός τιμήν της: «Νάρδε εὐ­­ωδέστατε, Σοφία, ἁπλό­τη­τος, τα­­­­­πει­­νώσεως καί νήψεως, πάντας εὐωδίασας». Καλεῖ ὅμως καί ὅλους ἐμᾶς πού τιμοῦμε καί ἑορ­τά­ζουμε τήν ἱερή μνήμη της νά ἀγωνι­σθοῦ­­με γιά νά μιμηθοῦμε αὐτές τίς ἀρε­τές, οἱ ὁποῖες τήν ἀνύψω­σαν μέχρι τόν οὐρανό καί μᾶς χά­ρι­σαν τήν εὐωδία τῆς ζωῆς της, τῶν ἱερῶν της λειψάνων καί τῶν πολλῶν της θαυμάτων. Καί αὐτό γιατί οἱ ἀρετές αὐτές, ἡ ἁπλό­της, ἡ ταπείνωση καί ἡ νήψη, εἶναι αὐ­τές πού μᾶς συστήνει ὁ ἴδιος ὁ Χρι­στός λέγοντας: «μάθετε ἀπ᾽ ἐμοῦ ὅτι πρᾶ­ος εἰμί καί τα­πει­νός τῇ καρ­δίᾳ, καί εὑρήσεται ἀνά­παυσιν ταῖς ψυ­χαῖς ὑμῶν».

Τί μᾶς συστήνει, δη­λα­δή, ὁ Χρι­στός; Μᾶς συστήνει τήν πραότητα, ἡ ὁποία εἶναι ἡ ἄλ­λη ὄψη τῆς ἁπλό­­τητος, μᾶς συ­στή­νει τήν τα­πείνωση καί μᾶς δια­βεβαιώνει ὅτι μέ αὐτές τίς δύο θά βροῦμε ἀνά­παυ­­ση στήν ψυχή μας. Καί ποιά εἶναι ἡ ἀνάπαυση τῆς ψυ­χῆς; Εἶναι ἡ καρδιακή ἡσυχία, πού ταυτίζεται μέ τή νήψη, ὅπως εἴ­παμε προη­γουμένως. Εἶναι ἡ ἀρε­τή ἡ ὁποία σέ συνδυασμό μέ τίς ἄλ­λες δύο, τήν ἁπλότητα καί τήν ταπείνωση, μπορεῖ νά γίνει καί γιά μᾶς ὁδηγός στήν ἐν Χριστῷ ζωή, καί μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ νά μᾶς ἀξιώ­σει τῆς αἰωνίου ζωῆς, τήν ὁποία ἀπολαμ­βάνει καί ἡ ὁσία Σοφία ἡ ἐν Κλει­σούρᾳ πρεσβεύ­ουσα ὑπέρ ἡμῶν.