ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ: ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΤΟΥ 2011

– Σημαδιακή υπήρξε η νίκη του υπερυπολογιστή «Γουότσον» της ΙΒΜ πάνω στους ανθρώπους αντιπάλους του -και μάλιστα διακεκριμένους πρωταθλητές- στο τηλεπαιγνίδι γνώσεων «Jeopardy» (Κίνδυνος). Το 2012 οι προωθημένες ικανότητες του «Γουότσον» να κατανοεί ερωτήματα, να επεξεργάζεται με κριτικό πνεύμα τα δεδομένα και να δίνει σωστές απαντήσεις, θα τεθούν σε πρακτική εφαρμογή στον ιατρικό τομέα, σε διαγνώσεις ασθενειών και προτάσεις θεραπειών.
– Ο θάνατος από καρκίνο του 56χρονου ιδρυτή της Apple Στιβ Τζομπς ανέδειξε, ακόμα και με το τέλος της ζωής του, την καθοριστική σημασία της καινοτομίας στη σημερινή οικονομία και κοινωνία.
– Επιταχύνθηκε η εξάπλωση διεθνώς των υπολογιστών-ταμπλετών (tablet PCs) και των έξυπνων κινητών τηλεφώνων (smartphones), καθώς μια πλειάδα νέων μοντέλων βγήκε στην αγορά, μεταξύ άλλων το iPad 2. Παράλληλα, οι κάθε είδους «εφαρμογές» (apps) κατέκλυσαν τις συσκευές και μετέβαλαν τη σχέση των χρηστών με τα «γκάτζετ» τους. Αξιοσημείωτη ήταν και η εμφάνιση του λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης Siri που δίνει ανθρώπινη φωνή στα νέα iPhone 4S της Apple, τα οποία παρουσιάστηκαν φέτος.
– Μεγάλη απήχηση είχε η αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας και ιδιαίτερα των κοινωνικών δικτύων για επαναστατικές πολιτικές επιδιώξεις, όπως έδειξε η αποτελεσματική χρήση αυτών των νέων τύπου «εργαλείων» κατά την «Αραβική Άνοιξη» και την ανατροπή αποστεωμένων καθεστώτων, όπως του Μουμπάρακ στην Αίγυπτο. Γενικότερα, κατά το 2011 το Facebook (που έφθασε τα 800 εκατ. χρήστες) και το Twitter γνώρισαν νέες μέρας δόξας και διεθνούς εξάπλωσης, χωρίς να λείψουν όμως και οι διαμαρτυρόμενοι, κυρίως για ζητήματα παραβίασης της επικράτειας της ιδιωτικής σφαίρας τους.
– Η πυρηνική κρίση στην Ιαπωνία, μετά το σεισμό και το τσουνάμι, που οδήγησε στην καταστροφή ορισμένων από τις πιο εξελιγμένες τεχνολογικά πυρηνικές εγκαταστάσεις στον κόσμο, στην παραθαλάσσια Φουκουσίμα, έδειξε ανάγλυφα πόσο ευάλωτος παραμένει ο κόσμος, παρά την τεχνολογική πρόοδό του, μπροστά στη δύναμη και τον απρόβλεπτο χαρακτήρα της φύσης. Λίγο πριν εκπνεύσει το τέλος του έτους, μετά από ηρωικές προσπάθειες, κατέστη εφικτή η «ψυχρή διακοπή» των πυρηνικών εγκαταστάσεων, μια εξέλιξη που περιορίζει τη ραδιενεργή μόλυνση.
– Εξελιγμένα τσιπ έδωσαν φέτος νέα ώθηση στη βιολογία και τη γενετική, καθώς έκαναν ακόμα πιο γρήγορη, φθηνή και προσιτή την ανάγνωση του γονιδιώματος του ανθρώπου κι άλλων οργανισμών, ανανεώνοντας τις ελπίδες στο πεδίο της βιοϊατρικής και της φαρμακευτικής. Η πολυδιαφημισμένη «επανάσταση των γονιδίων», που ακόμα δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα, φάνηκε να κερδίζει έδαφος και πάλι.
– Το 2011 μπορεί να θεωρηθεί και «έτος του γραφένιου», καθώς το νέο υλικό (φύλλο άνθρακα πάχους ενός ατόμου), που είναι 200 φορές ισχυρότερο από τον χάλυβα, αφού χάρισε το Νόμπελ Φυσικής του 2010 σε δύο ρωσικής καταγωγής επιστήμονες (Κ. Νοβοσέλοφ και Α. Γκάιμ), φέτος κατέστη φανερό ότι έχει ποικίλες και θαυμαστές εφαρμογές, γι’ αυτό υπόσχεται να φέρει μια νέα τεχνολογική επανάσταση στην ηλεκτρονική, την πληροφορική κι όχι μόνο.
– Στο χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας συνεχίστηκε κι εντάθηκε η εμφάνιση νέων ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων που εξοικονομούν καύσιμα και είναι πιο φιλικά στο περιβάλλον. Παράλληλα, τα «έξυπνα» και διαδικτυωμένα αυτοκίνητα έκαναν σημαντικά βήματα προόδου στην ενσωμάτωση ποικιλίας εξελιγμένων ηλεκτρονικών και ψηφιακών χαρακτηριστικών, που πλέον θολώνουν τα όρια ανάμεσα στον οδηγό και τον χρήστη υπολογιστών/κινητών.
– Εκπληκτικές ήσαν οι εξελίξεις στο πεδίο της τρισδιάστατης εκτύπωσης (3D-printing), σε σημείο που «τυπώθηκε» το πρώτο τηλεκατευθυνόμενο αεροπλάνο, αλλά και τα πρώτα φαγώσιμα προϊόντα.
– Στον τομέα της παραγωγής ενέργειας, υπήρξαν διάφορες πρόοδοι στη δημιουργία νέων πιο αποδοτικών μπαταριών, καλύτερων φωτοβολταϊκών, καθώς κι ένα τεχνητό «φύλλο», που μιμείται την φωτοσύνθεση των φυτών και παράγει ηλεκτρισμό.
– Εξάλλου, το 2011 υπήρξε νέα επιδείνωση στο πρόβλημα των κυβερνο-επιθέσεων, καθώς οι χάκερ έγιναν όλο και πιο θρασείς, «χτυπώντας» από το δίκτυο Sony Playstation μέχρι στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ιράν.